Reglur og leišbeiningar
um framsetningu og frįgang

Mįlsniš og stķll

Mįlsniš į aš mišast viš vandaš en tiltölulega óformlegt ritmįl og stķllinn skal vera einfaldur og skżr. Ķ heild veršur framsetning og mįlfar aš vera til fyrirmyndar og textinn eins lęsilegur og kostur er.

Framsetning og oršaval

Höfundar skulu foršast mįlalengingar og śtśrdśra en jafnframt gęta žess aš framsetning verši ekki óžarflega knöpp og textinn žar meš torskilinn. Mįlsgreinar mega ekki vera of langar og gęta skal žess aš hafa greinaskil eftir žörfum žannig aš einstakar efnisgreinar séu heilsteyptar.

Oršaval į aš vera fjölbreytilegt en höfundar skyldu foršast aš fyrna mįl sitt eša nota mikiš af fįséšum oršum. Einnig skal foršast aš nota hugtök og fręšiheiti žar sem almennt oršalag kemur aš jafnmiklu gagni og gęta žess aš nota ekki önnur hugtök en žau sem skżrš eru einhvers stašar ķ ritinu.

Hugtök og skilgreining žeirra

Hugtakanotkun skal mišast viš lesendur sem hafa góša almenna undirstöšumenntun en ekki séržekkingu ķ mįlfręši. Mikilvęgt er aš gera öllum grunnhugtökum ķ viškomandi grein mįlfręšinnar skil, bęši meš stuttum og markvissum skilgreiningum og meš ķtarlegum skżringum į notkun žeirra. Meš grunnhugtökum er hér įtt viš hefšbundin fręšiorš greinarinnar sem eru notuš almennt og óhįš žvķ hvaša stefnu eša skóla einstakir fręšimenn ašhyllast, ekki sķst žau sem koma fyrir ķ mįlfręšikennslu ķ grunn- og framhaldsskólum (t.d. kyn, oršflokkur, višskeyti ķ beyginga- og oršmyndunarfręši og frumlag, aukasetning ķ setningafręši). Jafnframt skal leitast viš aš kynna lesendum sértękari hugtök eftir žvķ sem ritstjóra og höfundum žykir įstęša til, m.a. meš žaš ķ huga aš greiša lesendum leiš aš fręšilegum skrifum um ķslenskt mįl.

Algengt er aš notkun almennustu og algengustu hugtaka sé nokkuš breytileg, m.a. vegna žess aš skilgreining žeirra og notkun er aš nokkru hįš žvķ hvaša hugmyndir einstakir fręšimenn gera sér um mįlkerfiš ķ heild, ešli žess og einkenni --- žau eru m.ö.o. ekki óhįš kenningum eša heildarsżn į mįliš žótt žau séu notuš į ólķkum tķmum og ķ ólķkum kenningakerfum. Žetta er mikilvęgt aš hafa ķ huga og skżra fyrir lesendum eftir žvķ sem naušsynlegt žykir. Ęskilegast er aš sett sé fram almenn skilgreining į einum staš sem lesendur geta gengiš śt frį sem gildri nema skżrt sé tekiš fram aš viškomandi hugtak sé notaš į annan hįtt en žar kemur fram.

Žess skal einnig gętt aš gera grein fyrir sambandi hugtaka, ž.į m. yfir- og undirskipašra hugtaka (t.d. ašskeyti og višskeyti), hlišskipašra hugtaka (t.d. višskeyti og forskeyti), samręšra hugtaka (t.d. fónem og hljóšan) og hugtaka sem skarast į einhvern hįtt (t.d. frumlag og nafnlišur). Žetta mętti jafnvel gera meš e.k. skżringarmyndum eša flęširitum.

Efnisskipan

Gert er rįš fyrir aš texti ritanna skiptist ķ žrennt: (1) meginmįl žar sem gefiš er yfirlit yfir greinina ķ samfelldu mįli; (2) laustengt hlišarefni sem getur żmist veriš texti, skżringarmyndir eša lķnurit og töflur; (3) skrįr og ķtarefni.

Fyrri tveir žęttirnir fylgjast aš; til hlišar viš meginmįliš er gert rįš fyrir rasta- eša rammagreinum til skżringar, frekari fróšleiks og skemmtunar; žrišji žįtturinn mun aftur į móti fylgja į eftir ašaltexta ritsins. Stefnt skal aš žvķ aš ritin geti bęši oršiš įhugaverš yfirlitsrit sem hęgt verši aš lesa ķ samhengi, annašhvort ķ heild eša einstaka kafla, og ašgengileg uppflettirit til glöggvunar į einstökum atrišum.

Meginmįl

Hlutverk meginmįlsins er öšru fremur aš gefa heildaryfirlit yfir viškomandi sviš mįlfręšinnar. Textinn į aš vera lęsilegur sem samfelld heild en jafnframt skal leitast viš aš skipa efninu žannig aš tiltölulega aušvelt sé aš rata į einstök atriši meš ašstoš atrišisoršaskrįr og spįssķugreina (sjį sķšar).

Haft skal ķ huga aš višfangsefni og markmiš textans er tvķžętt: Ķ fyrsta lagi aš lżsa į sem skżrastan og skipulegastan hįtt žvķ sviši ķslensks mįls sem er til umfjöllunar. Og ķ öšru lagi aš śtskżra žau mįlfręšilegu hugtök og ašferšir sem bśa aš baki lżsingunni žannig aš lesendur megi skilja sem best žęr forsendur og rök sem byggt er į, ekki sķst ķ tengslum viš mismunandi greiningu tiltekinna atriša. Žess skal žó gętt aš fylgja skżrri meginlķnu ķ textanum, foršast aš flękja mįl aš óžörfu meš žvķ aš taka alltof marga möguleika til umręšu en sé žaš gert aš velja žį į milli žeirra meš skżrum rökum og skilja lesendur ekki eftir meš marga opna greiningarmöguleika.

Skżringardęmi eru veigamikill hluti textans og mikilvęgt aš velja žau af kostgęfni. Žau mega žó ekki ķžyngja textanum um of eša slķta hann ķ sundur. Best er aš fella einungis žau dęmi inn ķ meginmįliš sem fjallaš er ķtarlega um en koma višbótardęmum fremur fyrir ķ rammagreinum til hlišar viš žaš. Séu dęmi rśmfrek (t.d. beygingardęmi) mį lķka setja žau ķ ramma utan textans žótt fjallaš séu um žau ķ meginmįlinu. Foršast skal aš leggja heilar sķšur eša opnur undir dęmi eša yfirlitstöflur og betra er aš setja slķkt efni ķ višauka į eftir textanum og tengja žaš meš millivķsunum (sjį sķšar).

Hlišarefni

Hlišarefni sem sett er ķ ramma utan meginmįlsins getur veriš af żmsu tagi: (1) Stutt umfjöllun um żmiss konar atriši sem er laustengd meginmįlinu en getur eigi aš sķšur varpaš ljósi į žaš sem žar er til umręšu. Sem dęmi mį nefna annars konar greiningu į tilteknum atrišum en žį sem gengiš er śtfrį ķ meginmįli, umfjöllun um einstakar rannsóknir sem ekki rśmast innan textans, višbótardęmi o.s.frv.; (2) Stuttir textar sem tengjast į einhvern hįtt meginmįlinu, annašhvort langar tilvitnanir ķ mįlfręširit --- beinar eša óbeinar --- eša (lengri) textadęmi sem sżna žaš sem um er fjallaš; (3) Skżringardęmi og -myndir, töflur o.s.frv.

Hlutverk slķks hlišarefnis er tvķžętt: Žaš į annars vegar aš vera til stušnings og frekari skżringar į žvķ sem fjallaš er um ķ meginmįlinu; hins vegar į žaš aš vera til žess falliš aš vekja og višhalda įhuga lesenda og žvķ er mikilvęgt aš velja dęmi sem žykja lķkleg til aš skemmta žeim eša kveikja forvitni žeirra. Ķ žrišja lagi mį nefna aš rammagreinar og myndir žjóna öšrum žręši žvķ hlutverki aš bjóta upp textann og gera įsżnd hans fjölbreytilegri og meira ašlašandi.

Hver rammi eša mynd skal vera sjįlfstęš heild en jafnframt tengjast meginmįlinu, sem žessu efni er skipaš meš, į einhvern hįtt. Tengslin eru ķ sumum tilvikum nęgilega tryggš meš stašsetningu efnisins en ķ öšrum kann aš vera įstęša til aš vķsa śr meginmįli ķ hlišarefni. Sjįlfstęši efnisins gagnvart meginmįli er einkum tryggt meš žvķ aš velja heildstętt efni meš tiltölulega skżru upphafi og endi og meš žvķ aš fylgja žvķ śr hlaši meš stuttum skżringar- eša myndatextum.

Višaukar og skrįr

Žrišji meginžįttur textans er efni sem kemur į eftir meginmįlinu. Žar er fyrst og fremst um aš ręša heimilda- og atrišisoršaskrįr (sjį sķšar). Ennfremur mį gera rįš fyrir višauka (eša višaukum) meš stórum yfirlitstöflum, flokkušum oršalistum og öšru slķku sem fer illa inni ķ sjįlfum textanum žótt žaš geti veriš afar gagnlegt, t.d. fyrir kennara. Sem dęmi mį nefna yfirlit yfir beygingakerfiš, yfirlit yfir helstu reglur um setningagerš (t.d. lišgeršarreglur), żmiss konar lista yfir orš af įkvešnu tagi o.fl.

Kaflaskipting

Hverju riti er skipt nišur ķ hluta samkvęmt tillögum verkefnisstjórnar. Žessir meginhlutar geta veriš dįlķtiš mismargir og mislangir, žvķ aš žaš sem ķ tillögunum er nefnt ,,meginmįl`` mun falla ešlilega ķ tvo til žrjį hluta ķ sumum ritanna vegna efnisafmörkunar žeirra.

Hverjum rithluta skal svo skipt nišur ķ hęfilega langa kafla meš tilliti til višfangsefnisins og žeim sķšan ķ undirkafla eftir žvķ sem įstęša žykir til. Hverjum kafla og undirkafla skal gefiš lżsandi heiti. Ķ upphafi hvers meginkafla į aš vera stuttur śtdrįttur eša lżsing į efni hans (15--20 lķnur meš smękkušu letri). Ķ lok kaflans į sķšan aš vera stuttur kafli meš tilvķsunum til frekara lesefnis um žau atriši sem fjallaš var um, bęši rit sem stušst var viš og önnur sem ritstjóri telur aš lesendur hefšu gagn og gaman af. Ęskilegt er aš gefnar séu stuttar umsagnir um rit sem žarna er vķsaš til (hversu įreišanleg žau geti talist, hversu ašgengileg žau eru o.s.frv.).

Til žess aš textinn verši sem samfelldastur skal aš jafnaši einungis vera eitt ,,lag`` af undirköflum (ž.e.a.s. 1.1, 1.2 o.s.frv., en ekki 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3 nema brżna naušsyn beri til). Žó mį benda į aš aš smįrišnari kaflaskipting į vinnslustigi getur stušlaš aš betra skipulagi žótt undirköflum verši sķšar steypt saman. Kaflana į aš nśmera, a.m.k. į vinnslustigi žótt nśmerum verši hugsanlega sleppt ķ endanlegri gerš, og ęskilegt er aš merkja fyrirsagnirnar meš einhverju móti, t.d. [FS] viš ašalkafla, [UFS] viš undirkafla (og e.t.v. [UUFS] ef um žrišja lagiš er aš ręša).

Heimildanotkun

Ritin eiga aš vera tiltölulega aušveld aflestrar fyrir fólk sem ekki hefur sérfręšikunnįttu ķ greininni en jafnframt žannig aš žau svari almennum kröfum um fręšileg vinnubrögš og framsetningu. Žetta žżšir aš uppfylla veršur ströngustu kröfur um nįkvęmni ķ mešferš heimilda en um leiš žarf aš taka tillit til žess aš framsetning og frįgangur tilvitnana og tilvķsana virki ekki truflandi į lesendur sem eru óvanir lestri fręširita.

Tilvitnanir

Beinar tilvitnanir skulu afmarkašar į višeigandi hįtt, stuttar (hįmark ca. 2 lķnur) meš gęsalöppum og lengri tilvitnanir meš inndrętti og lķnubili į undan og eftir. Vert er aš stilla tilvitnunum ķ hóf og endursegja fremur en aš birta mjög langar beinar tilvitnanir. Beinar tilvitnanir eiga aš jafnaši aš vera stafréttar en žó skal fęra rithįtt į tilvitnunum ķ gamla texta til nśtķmahorfs nema sérstök įstęša sé til annars (t.d. žegar veriš er aš gefa dęmi um eldra mįlstig). Slķkra breytinga skal jafnan getiš ķ texta eša meš tilvķsun nešanmįls. Tilvitnanir ķ erlend rit skulu ętķš žżddar į ķslensku inni ķ textanum en frumtextinn birtur nešanmįls įsamt heimildartilvķsun. Honum veršur žó hugsanlega sleppt ķ lokagerš.

Tilvķsanir

Heimildatilvķsanir ķ meginmįli geta veriš meš žrennu móti: Ķ ramma- og rastagreinum skal aš jafnaši koma fyrir heimildatilvķsun ķ lok greinarinnar nema betur fari į aš fella hana inn ķ textann lķkt og gera mį ķ meginmįlinu.

Framsetning tilvitnana skal ķ meginatrišum vera ķ samręmi viš žaš sem tķškast ķ Ķslensku mįli (sjį 1990--91:229--30). Aš jafnaši skal a.m.k. tilgreindur höfundur og śtgįfuįr rits eša greinar svo og blašsķšutal žegar um beinar tilvitnanir er aš ręša eša tilvķsun til afmarkašs hluta ritverks: ,,(sjį/sbr.) Jón Jónsson 1945:37``. Žar sem vķsaš er almennt til verks inni ķ texta fer lķka vel į aš nefna titil žess (sbr. fyrsta liš upptalningarinnar hér į undan). Žegar ekki er um eiginleg höfundarverk aš ręša, t.d. oršabękur eša fornsögur, mį vķsa til žeirra meš titli eša lżsandi heiti įsamt įrtali ef žörf krefur; slķkt heiti getur veriš žaš nafn sem verkiš gengur almennt undir og er oft stytting į titli žess, s.s. Sturlunga, Slanguroršabók. Ķ stöku tilvikum kann aš vera įstęša til aš nota skammstafanir en žó skal heldur sneitt hjį žvķ (sjį sķšar).

Heimildaskrį

Ķtarleg heimildaskrį į aš fylgja hverju riti. Žar skulu taldar allar heimildir sem vķsaš er til ķ ritinu, bęši žęr sem vitnaš er til beint eša óbeint og žęr sem tilgreindar eru sem frekara lesefni. Žess skal vandlega gętt aš samręmi sé į milli heimildatilvķsana ķ texta og heimildaskrįr žannig aš tryggt sé aš lesendur rati į rétt rit og fįi allar naušsynlegar upplżsingar um žaš ķ skrįnni. Grunnreglan viš framsetningu heimildaskrįr er sś aš fremst standi nafn höfundur, žį śtgįfuįr, titill greinar eša bókar, heiti tķmarits eša safnrits įsamt bindi og blašsķšutali žegar um grein er aš ręša og loks śtgefandi og śtgįfustašur bóka: Um nįnari śtfęrslu skal vķsaš til leišbeininga um frįgang greina ķ Ķslensku mįli (12.--13. įrgangur, 1990--91, bls. 224--228).

Vegvķsar innan textans

Millivķsanir

Gera mį rįš fyrir aš nokkur žörf verši į żmiss konar millivķsunum innan textans og į milli einstakra hluta hans, t.d. śr meginmįli ķ ķtarefni ķ hlišartextum, śr meginmįli ķ yfirlit ķ višaukum og į milli kafla eša rithluta meginmįls. Žeim skal koma fyrir ķ textanum sjįlfum į venjubundinn hįtt, t.d. ķ sviga: ,,... (sjį nįnar um žetta ķ kafla x, bls. xx).`` Į vinnslustigi vęri ęskilegt aš merkja millivķsanir į einhvern hįtt, t.d. meš [MV] į undan žeim.

Spįssķutexti

Til aš aušvelda lesendum aš nota ritin sem handbękur er gert rįš fyrir įbendingum į spįssķum, einkum n.k. ,,stikkoršum`` sem vķsa į efni greinarinnar sem žau tengjast. Meš žessu móti ętti aš vera aušvelt aš rata į skilgreiningu og skżringu hugtaks, greiningu tiltekinna mįlfręšiatriša o.s.frv., sem kennara vantar t.d. aš rifja upp ķ fljótheitum. Žó skal varast aš gera rįš fyrir of mörgum spįssķuįbendingum į hverri sķšu žvķ aš žęr missa marks ef lesandi kemur ekki auga į rétt ,,stikkorš`` ķ sjónhendingu. Aš jafnaši mį ętla aš 2--5 spįssķuvķsanir į sķšu séu hęfilegar.

Ęskilegt er aš höfundar felli slķkar įbendingar inn ķ textann jafnóšum og afmarki žęr žį į einhvern hįtt, t.d. [SPĮSS oršasamband]. Žar sem einungis er um eitt orš aš ręša mętti e.t.v. tengja saman merkingu fyrir spįssķuvķsun og atrišisoršaskrį.

Atrišisoršaskrį

Gert er rįš fyrir ķtarlegri atrišisoršaskrį ķ hverju riti og er męlst til žess aš höfundar afmarki jafnharšan ķ textanum orš og oršasambönd sem hann telur eiga erindi ķ atrišisoršaskrį. Ritvinnslukerfi gefa yfirleitt kost į aš gera slķkt į kerfisbundinn hįtt. Einkum er mikilvęgt aš vķsa žar til grundvallaratriša eins og skilgreiningar hugtaka og verša žeir stašir žar sem ašalskilgreiningu hvers hugtaks er aš finna auškenndir sérstaklega ķ skrįnni.

Frįgangur

Ritvinnslukerfi og tölvuskrįr

Męlt er meš žvķ aš notuš séu algengustu ritvinnslukerfi, Word eša WordPerfect. Önnur kerfi geta žó komiš til greina en ritstjórar eru bešnir aš hafa samrįš viš verkefnisstjórn įšur en žeir hefja vinnu ķ žeim.

Į vinnslustigi er ęskilegt aš halda meginmįli og hlišarefni żmiss konar ķ ašgreindum skrįm. Hentugast er aš hafa eina skrį fyrir hverja ramma- eša rastagrein, žótt einnig sé hęgt aš steypa žeim saman og hafa t.d. skrį fyrir hlišarefni ķ hverjum kafla. Žį er hins vegar mikilvęgt aš skżr skil séu į milli greina ķ skrįnni. Jafnframt er naušsynlegt aš merkja nįkvęmlega fyrir hvers kyns hlišarefni ķ meginmįlinu žannig aš ljóst sé hvar žaš į heima, t.d. meš greinilega merktum hornklofa meš tilvķsun til viškomandi skrįar og skrįarhluta: [RAMMI -- rammi1.1A]. Sé hlišarefniš ekki tilbśiš mį setja minnisgrein ķ hornklofann ķ staš tilvķsunar til skrįar.

Žegar žar aš kemur skal verkinu skilaš bęši į disklingum og ķ prentašri gerš. Einnig er naušsynlegt aš lįta fylgja skżr fyrirmęli um uppsetningu og śtlit eftir žvķ sem žaš į viš.

Uppsetning og innslįttur

Foršast skal flókna uppsetningu textans į vinnslustigi, žaš getur einungis tafiš fyrir umbroti žegar žar aš kemur. Varast ber aš slį inn föst lķnuskil nema žar sem žaš į viš, t.d. viš greinaskil. Sama gildir um stafbil, žau skulu einungis höfš milli orša og aldrei nema eitt, heldur ekki į eftir punkti. Föst sķšuskil eiga engin aš vera. Ķ töflum og dįlkum į aš nota TAB, ekki stafbil! Stórar og flóknar töflur er ęskilegt aš hafa ķ sérstökum skrįm og oft getur veriš betra aš rissa upp śtlit žeirra og lįta žaš fylgja skrįnni į sérstöku blaši en aš hafa mikiš fyrir nįkvęmri uppsetningu žeirra į vinnslustigi (žaš koma vęntanlega reyndir umbrotsmenn inn ķ verkiš žegar śtgįfa nįlgast).

Gera skal skżran greinarmun į žankastriki (---), tengistriki (t.d. ķ įrtölum: 1992--3) og bandstriki (Vestur-Mślasżsla) sem eiga aš vera mislöng. Mismunandi lengd fęst meš žvķ aš slį żmist žrisvar ( ---), tvisvar (--) eša einu sinni (-) į bandstafslykilinn.

Gęsalappir eiga aš vera eins og tķškast ķ prenti, fyrri hlutinn nišri ķ lķnu og sį sķšari upp og žęr eiga aš sveigjast frį žvķ sem žęr afmarka. Žetta nęst meš žvķ aš nota tvęr venjulegar kommur aš framanveršu (,,) og tvo brodda aš aftanveršu (““).

Ķ beinum tilvitnunum į aš sżna śrfellingu meš žremur punktum innan hornklofa: [...]. Innskot į einnig aš afmarka meš hornklofa: ,,[ž.e. hestur]``.

Leturbreytingar og önnur auškenni ķ texta

Almennt skal leturbreytingum ķ textanum stillt ķ hóf. Nota skal feitletur og skįletur eftir įkvešnum reglum og ef žörf krefur mį einnig grķpa til hįsteflinga. Auk žess er ętlast til aš tiltekin atriši séu afmörkuš meš einföldum og tvöföldum gęsalöppum:

Feitletur

Hugtök eru feitletruš žar sem um žau er fjallaš og žau skilgreind, yfirleitt žegar žau koma fyrst fyrir.

Einnig mį nota feitletur til įherslu ef brżn įstęša žykja til. Slķkt skal žó gert afar sparlega og órįšlegt er aš feitletra meira en eitt eša tvö orš.

Skįletur

Algengasta leturbrigšiš er skįletur. Žaš er einkum notaš į tvennan hįtt: annars vegar til aš auškenna heiti tķmarita og bóka, bęši ķ texta, tilvķsunum og heimildaskrį; hins vegar til aš auškenna dęmi sem eru hluti meginmįlsins, hvort sem žaš eru einstök orš, oršasambönd eša heilar setningar. Dęmi sem eru ašskilin frį meginmįli, t.d. meš inndrętti og lķnubili, skulu ekki skįletruš.

Vert er aš benda į aš leturbreytingar eins og skįletur gegna fyrst og fremst žvķ hlutverki aš greina dęmin skżrt frį textanum ķ kring og žęr missa žvķ gjarnan marks ef žęr verša of miklar.

Gęsalappir

Gęsalappir eru fyrst og fremst notašar til aš afmarka beinar tilvitnanir innan textans, ž.e.a.s. žęr sem ekki eru auškenndar meš inndrętti og lķnubili. Einnig mį setja gęsalappir um einstök orš sem notuš eru į óvenjulegan hįtt eša sem eru aš einhverju leyti óvęnt eša óhefšbundin ķ tilteknu samhengi.

Einfaldar gęsalappir skal nota til aš afmarka merkingarskżringar orša eša setninga: ,,öll dęmi um sögnin žjóstast `reišast' eru frį 17. öld.``

Uppsetning og auškenning dęma

Einstök dęmi innan textans eiga aš vera skįletruš. Ef dęmin eru mörg saman fer žó yfirleitt betur į žvķ aš draga žau śt śr textanum svipaš og lengri tilvitnanir. Žį er haft lķnubil į undan og eftir, dęmin eiga aš vera inndregin og eitt ķ hverri lķnu. Dęmi sem sett eru upp į žennan hįtt skal ekki skįletra.

Į vinnslustigi er rétt aš nśmera dęmi sem höfš eru ķ bįlkum utan textans. Nśmerin skulu mišast viš hvern kafla žannig aš dęmi ķ fyrsta kafla séu nśmeruš D1.1, D1.2, D1.3 o.s.frv. Séu dęmin flokkuš mį nota tvöfalt nśmerakerfi innan bįlks: D1.1, 1.1.1 -- 1.1.2 -- 1.1.3; D1.2, 1.2.1 -- 1.2.2 -- 1.2.3 o.s.frv. Framsetning nśmera kann aš breytast į sķšari stigum og žeim veršur jafnvel sleppt ķ endanlegri gerš nema žar sem žau eru naušsynleg vegna vķsana ķ texta en męlt er meš kerfisbundinni nśmerun af žessu tagi mešan verkin eru ķ vinnslu (sbr. lķka kaflanśmer).

Žegar įstęša žykir til aš sżna dęmi um žaš sem ekki er tękt ķ mįlinu skulu žau auškennd meš stjörnu (*) fyrir framan. Endurgeršar oršmyndir eru auškenndar į sama hįtt. Ęskilegt er aš notkun žessara tįkna sé skżrš žar sem žau koma fyrst fyrir ķ hverju riti auk žess sem gerš skal grein fyrir žeim yfirlitsskrį um notkun tįkna fremst eša aftast ķ ritinu. Į sama hįtt mį nota spurningarmerki (?) framan viš dęmi til aš sżna aš žau séu į einhvern hįtt vafasöm eša umdeild žótt žau séu ekki fullkomlega ótęk.

Stafsetning o.fl.

Réttritun og greinamerkjasetning skulu vera ķ samręmi viš opinberar reglur žar um enda er hér um aš ręša verk sem kostuš eru af almannafé og ętluš til nota ķ skólum.

Tölur undir tuttugu skulu aš jafnaši skrifašar meš bókstöfum. Tölum frį og meš žśsund mį skipta meš bili: 12 753, 134 820 o.s.frv. Ķ brotatölum į aš nota kommu (ekki punkt): 12,5% o.s.frv.

Skammstafanir skulu notašar sparlega og orš skrifuš fullum stöfum nema rķk įstęša sé til annars. Žess skal vandlega gętt aš samręmi sé ķ skammstöfunum ķ ritunum og aš leyst verši śr öllum skammstöfunum sem notašar eru ķ sérstakri skrį. Męlt er meš žvķ aš ritstjórar komi sér upp skammstafanaskrį jafnóšum, bęši til aš tryggja innra samręmi og til aš aušvelda samręmingu į milli rita.

Hljóšritun

Hljóšritun skal miša viš hiš alžjóšlega hljóšritunarkerfi IPA og ķslenskar venjur um notkun žess. Rįši ritvinnslukerfiš sem notaš er ekki viš rétt tįkn mį notast viš ,,gervitįkn`` sem į sķšari stigum mį breyta vélręnt. Mikilvęgt er aš gęta samręmis ķ slķkum tilvikum og fylgjast vel meš žvķ aš sama tįkn (t.d. &) sé ekki notaš nema į einn veg. Ęskilegt er aš ritstjórar komi sér upp skrį yfir žau tįkn sem notuš eru, bęši rétt hljóšritunartįkn og ,,gervitįkn``, svo hęgara sé aš tryggja samręmi og skżringar tįkna (sbr. skammstafanaskrį). Hljóšritun į aš afmarka meš hornklofum ([ ]) svo sem venja er. Hljóškerfisleg tįknun skal hins vegar afmörkuš meš skįstrikum (/ /).

Tillögur og įbendingar um myndir, dęmatexta og annaš ķtarefni

Ritstjórar og höfundar eru bešnir aš vera vakandi fyrir efni sem vęri vel falliš til skżringar, fróšleiks eša skemmtunar ķ tengslum viš textann, hvort sem um er aš ręša efni sem liggur fyrir og žvķ hęgt aš grķpa til eša hugmyndir um efni sem žyrfti aš śtbśa (teikna eša taka myndir, leita uppi textabrot af įkvešnu tagi o.s.frv.). Įbendingar um slķkt mį fella inn ķ textann į višeigandi stöšum, t.d. meš athugasemdum ķ merktum hornklofum: ,,[ĮB: hér vęri gott aš fį mynd af xxx.]``.

Athugasemdir og breytingar į leišbeiningunum

Leišbeiningar eins og žessar geta aldrei oršiš tęmandi og gera veršur rįš fyrir žvķ aš żmislegt vanti og einnig aš fram komi margvķsleg įlitamįl žegar fariš er aš vinna eftir žeim. Ritstjórar eru bešnir aš hafa samrįš viš verkefnisstjórn um hvers kyns frįvik frį reglum žessum svo og um lausn mįla sem žęr nį ekki til svo aš gera megi višeigandi breytingar į žeim. Stefnt er aš sem allra bestu samręmi ķ framsetningu og frįgangi ritanna žriggja. Til aš žaš geti nįšst er naušsynlegt aš allir ašilar fylgist meš hvers kyns breytingum og višbótum og žaš er verkefnisstjórnar aš tryggja aš svo megi verša.